janmashtami: ଆମର ପ୍ରାଚୀନ କାହାଣୀଗୁଡ଼ିକର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ହେଉଛି ଯେ ସେଗୁଡ଼ିକ କେବେବି କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ଥାନ କିମ୍ବା ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟରେ ସ୍ଥାପିତ ହୁଏ ନାହିଁ। ରାମାୟଣ କିମ୍ବା ମହାଭାରତ କେବଳ ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ଘଟିଥିବା ଘଟଣା ନୁହେଁ। ଏହା ଆମ ଜୀବନରେ ପ୍ରତିଦିନ ଘଟେ। ଏହି କାହାଣୀଗୁଡ଼ିକର ସାର ଅନନ୍ତ।
ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଜନ୍ମ କାହାଣୀର ମଧ୍ୟ ଏକ ଗଭୀର ଅର୍ଥ ଅଛି। ଏହି କାହାଣୀରେ, ଦେବକୀ ଶରୀରର ପ୍ରତୀକ ଏବଂ ବାସୁଦେବ ଜୀବନ ଶକ୍ତି ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରାଣର ପ୍ରତୀକ। ଯେତେବେଳେ ଶରୀର ପ୍ରାଣ ଗ୍ରହଣ କରେ, ଆନନ୍ଦ ଅର୍ଥାତ୍ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମ ନିଅନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଅହଂକାର (କଂସ) ଆନନ୍ଦକୁ ନଷ୍ଟ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରେ। ଏଠାରେ ଦେବକୀଙ୍କ ଭାଇ କଂସ ଦର୍ଶାନ୍ତି ଯେ ଶରୀର ସହିତ ଅହଂକାର ମଧ୍ୟ ବିଦ୍ୟମାନ। ଜଣେ ଖୁସି ଏବଂ ଆନନ୍ଦୀ ବ୍ୟକ୍ତି କେବେବି କାହା ପାଇଁ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରନ୍ତି ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଭାବପ୍ରବଣ ଭାବରେ ଦୁଃଖୀ ଲୋକମାନେ ପ୍ରାୟତଃ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଦୁଃଖୀ କରନ୍ତି, କିମ୍ବା ସେମାନଙ୍କ ପଥରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ସୃଷ୍ଟି କରନ୍ତି। ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଅନୁଭବ କରେ ଯେ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଅନ୍ୟାୟ ହୋଇଛି, ସେ ତାଙ୍କ ଅହଂକାର ଯୋଗୁଁ ଅନ୍ୟାୟ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି।
ଯେଉଁଠାରେ ଆନନ୍ଦ ଏବଂ ପ୍ରେମ ଅଛି, ସେଠାରେ ଅହଂକାର ବଞ୍ଚି ରହିପାରେ ନାହିଁ
ଅହଂକାରର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଶତ୍ରୁ ହେଉଛି ଆନନ୍ଦ। ଯେଉଁଠାରେ ଆନନ୍ଦ ଏବଂ ପ୍ରେମ ଥାଏ, ସେଠାରେ ଅହଂକାର ବଞ୍ଚି ରହିପାରେ ନାହିଁ, ତାହାକୁ ନଇଁ ପଡ଼ିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ। ସମାଜରେ ଏକ ଉଚ୍ଚ ପଦବୀରେ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଛୋଟ ପିଲା ଆଗରେ ନଇଁ ପଡ଼ିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ। ଯେତେବେଳେ ପିଲାଟି ଅସୁସ୍ଥ ହୁଏ, ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଯେତେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହୁଅନ୍ତୁ ନା କାହିଁକି, ସେ ଟିକେ ଅସହାୟ ଅନୁଭବ କରିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରେ। ପ୍ରେମ, ସରଳତା ଏବଂ ଖୁସିର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଲେ, ଅହଂକାର ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ଭାବରେ ସହଜରେ ଅଦୃଶ୍ୟ ହୋଇଯାଏ। ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ହେଉଛନ୍ତି ଆନନ୍ଦର ପ୍ରତୀକ, ସରଳତାର ସାର ଏବଂ ପ୍ରେମର ଉତ୍ସ।
ଯେତେବେଳେ ଅହଂକାର ବୃଦ୍ଧି ପାଏ, ଶରୀର ଏକ କାରାଗାର ପରି ହୋଇଯାଏ
କଂସ ଦେବକୀ ଏବଂ ବାସୁଦେବଙ୍କୁ ବନ୍ଦୀ କରିବା ଏକ ସୂଚକ ଯେ ଯେତେବେଳେ ଅହଂକାର ବୃଦ୍ଧି ପାଏ, ଶରୀର ଏକ କାରାଗାର ପରି ହୋଇଯାଏ। ଯେତେବେଳେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ, କାରାଗାରର ରକ୍ଷକମାନେ ଶୋଇ ପଡ଼ିଥିଲେ। ଏଠାରେ ରକ୍ଷକମାନେ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ, ଯାହା ଅହଂକାରକୁ ରକ୍ଷା କରୁଛନ୍ତି କାରଣ ଯେତେବେଳେ ଏହା ଜାଗ୍ରତ ହୁଏ, ଏହା ବର୍ମୁଖୀ ହୋଇଯାଏ। ଯେତେବେଳେ ଏହି ଇନ୍ଦ୍ରିୟଗୁଡ଼ିକ ଅନ୍ତର୍ମୁଖୀ ହୋଇଯାଏ, ଆମ ଭିତରେ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଆନନ୍ଦ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ।
ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ‘ମାଖନ ଚୋର’ କାହିଁକି କୁହାଯାଏ?
ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ମାଖନଚୋର ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। କ୍ଷୀର ହେଉଛି ପୁଷ୍ଟିସାର ସାର ଏବଂ ଦହି ହେଉଛି କ୍ଷୀରର ଏକ ପରିଷ୍କୃତ ରୂପ। ଯେତେବେଳେ ଦହି ମନ୍ଥନ କରାଯାଏ, ସେତେବେଳେ ମାଖନ (ଲହୁଣୀ) ତିଆରି ହୁଏ ଏବଂ ଉପରେ ଭାସମାନ ହୁଏ। ଏହା ଭାରୀ ନୁହେଁ କିନ୍ତୁ ହାଲୁକା ଏବଂ ପୁଷ୍ଟିକର ମଧ୍ୟ। ଯେତେବେଳେ ଆମର ବୁଦ୍ଧି ମନ୍ଥନ କରାଯାଏ, ଏହା ଲହୁଣୀ ପରି ହୋଇଯାଏ। ତା’ପରେ ମନରେ ଜ୍ଞାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ, ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ସ୍ୱଭାବରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୁଏ। ଜଗତରେ ରହି ମଧ୍ୟ, ସେ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ରହିଥାଏ, ତାଙ୍କର ମନ ଜଗତର ଜିନିଷ / ଆଚରଣ ଦ୍ୱାରା ନିରାଶ ହୁଏ ନାହିଁ। ମାଖନଚୋରି ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ପ୍ରେମର ମହିମା ଚିତ୍ରଣର ପ୍ରତୀକ। ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଆକର୍ଷଣ ଏବଂ ଦକ୍ଷତା ଏପରି ଯେ ସେ ସବୁଠାରୁ ସଂଯମ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ହୃଦୟକୁ ମଧ୍ୟ ଚୋରି କରିନିଏ।
ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ମସ୍ତକରେ ଥିବା ମୟୂର ପର ଦାୟିତ୍ୱର ପ୍ରତୀକ
ଜଣେ ରାଜା ତାଙ୍କ ସମଗ୍ର ପ୍ରଜାଙ୍କ ପାଇଁ ଦାୟୀ। ସେ ଏହି ଦାୟିତ୍ୱର ଭାର ମୁକୁଟ ରୂପରେ ତାଙ୍କ ମୁଣ୍ଡରେ ପିନ୍ଧିଥାନ୍ତି। କିନ୍ତୁ, ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ଦାୟିତ୍ୱକୁ ବହୁତ ସହଜରେ ପୂରଣ କରନ୍ତି – ଏକ ଖେଳ ପରି। ଯେପରି ଜଣେ ମା କେବେ ତାଙ୍କ ସନ୍ତାନମାନଙ୍କର ଯତ୍ନ ନେବାର ଭାର ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ନାହିଁ। ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଦାୟିତ୍ୱକୁ ବୋଝ ଭାବରେ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ନାହିଁ ଏବଂ ସେ ବିଭିନ୍ନ ରଙ୍ଗର ଏହି ଦାୟିତ୍ୱଗୁଡ଼ିକୁ ତାଙ୍କ ମୁକୁଟରେ ମୟୂର ପର (ଯାହା ବହୁତ ହାଲୁକା) ପରି ବହୁତ ସହଜରେ ପିନ୍ଧିଥାନ୍ତି।
ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ଭିତରେ ଏକ ମନୋରମ ଏବଂ ଆନନ୍ଦମୟ ଧାରା। ଯେତେବେଳେ ମନରେ କୌଣସି ଅସ୍ଥିରତା, ଚିନ୍ତା କିମ୍ବା ଇଚ୍ଛା ନ ଥାଏ, ସେତେବେଳେ ଆମେ ଗଭୀର ବିଶ୍ରାମ ପାଇପାରିବା ଏବଂ ଗଭୀର ବିଶ୍ରାମରେ, ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମ ନିଅନ୍ତି।