Naga Sadhu: ନାଗା ସାଧୁ: ଯେତେବେଳେ ମଣିଷର ଶରୀର ଶାନ୍ତ ହୁଏ, ଆତ୍ମା ପରମ ଆତ୍ମା ସହିତ ଏକ ହୋଇଯାଏ, ସେତେବେଳେ ହିନ୍ଦୁ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁସାରେ, ଆତ୍ମାର ପିଣ୍ଡ ଦାନ କରାଯାଏ । ଯଦି ଆମେ ସନ୍ୟାସୀ ଏବଂ ନାଗା ସନ୍ୟାସୀଙ୍କ ବିଷୟରେ କହିବା, ତେବେ ଏହି ଲୋକମାନେ ଜୀବିତ ଥିବା ସମୟରେ ନିଜର ପିଣ୍ଡ ଦାନ କରନ୍ତି । ଆସନ୍ତୁ ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ ପିଣ୍ଡ ଦାନର ଗୁରୁତ୍ୱ ଏବଂ ନାଗା ସନ୍ୟାସୀମାନେ ଜୀବିତ ଥିବା ସମୟରେ କାହିଁକି ପିଣ୍ଡ ଦାନ କରନ୍ତି ତାହା କହିବା ।
ପିଣ୍ଡ ଦାନ ଶବ୍ଦ କେଉଁଠାରୁ ଆସିଛି?
ପିଣ୍ଡଦାନ ଶବ୍ଦ ଗର୍ଭଧାନ ସଂସ୍କାରରୁ ଆସିଛି । ଗର୍ଭଧାନ ସଂସ୍କାର ସେତେବେଳେ ହୁଏ ଯେତେବେଳେ ଏକ ସନ୍ତାନ ମା\’ ଗର୍ଭରେ ଆସେ । ସେହି ଶିଶୁ ପ୍ରଥମେ ଏକ ପିଣ୍ଡୁଳା ଆକାରରେ ଆସେ ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ଏକ ଜୀବ ଏଥିରେ ଆସିବାକୁ ଥାଏ, ସେତେବେଳେ ଏହା ପିଣ୍ଡୁଳା ଆକାରରେ ଆସେ । ଆତ୍ମା ଶରୀର ଆକାରରେ ମାତୃ ଗର୍ଭରେ ପ୍ରବେଶ କରେ ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ବ୍ୟକ୍ତିର ମୃତ୍ୟୁ ହୁଏ, ସେ ବୈକୁଣ୍ଠ ଲୋକ ପ୍ରାପ୍ତ କରେ ଏବଂ ତା’ପରେ ତାଙ୍କ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟମାନେ ସେହି ଶରୀରର ପିଣ୍ଡ ଦାନ କରନ୍ତି ।
ପିଣ୍ଡ ଦାନ କାହିଁକି କରାଯାଏ?
ସାଧୁ ମହାରାଜ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମାତୃ ଗର୍ଭରେ ଶରୀର ରୂପରେ ଆସିଥିବା ଆତ୍ମା । ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ଜୀବର ପିଣ୍ଡ ଦାନ କରାଯାଏ, ସେତେବେଳେ ମାତୃ ଗର୍ଭରୁ ଭଗବାନଙ୍କ ପାଖରେ ପହଂଚିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜୀବର ଯାତ୍ରାକୁ ପିଣ୍ଡ ଦାନ ଯାତ୍ରା କୁହାଯାଏ । ଯେତେବେଳେ ପରିବାର ସଦସ୍ୟମାନେ ପିଣ୍ଡ ଦାନ କରନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ସେ ମୋକ୍ଷ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛନ୍ତି ।
ନାଗା ସାଧୁ କିମ୍ବା ସନ୍ୟାସୀମାନେ କାହିଁକି ନିଜର ପିଣ୍ଡ ଦାନ କରନ୍ତି?
ସାଧୁ ମହାରାଜ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସନ୍ୟାସ ନେବାର ଏକମାତ୍ର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ନ୍ୟାସର ବୃିତ୍ତିରେ ମଗ୍ନ ହେବା ଏବଂ ଟ୍ରଷ୍ଟର ବୃତ୍ତିିରେ ମଗ୍ନ ହେବା ପାଇଁ ଏହା ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଏବଂ ମଗ୍ନ ହେବା ପରେ, ଆମର କୌଣସି ସଂପର୍କୀୟ ରକ୍ତ ନାହିଁ । ତା’ପରେ ଜଗତର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜୀବ ଆମର ଏବଂ ଆମେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜୀବକୁ ନିଜର ବୋଲି ଭାବି ଆମର ଜୀବନ ବଂଚୁ । ଜଣେ ସନ୍ୟାସୀ ସର୍ବଦା ନିଜ ପାଇଁ ପିଣ୍ଡ ଦାନ କରନ୍ତି କାରଣ ଯେତେବେଳେ କେହି ସନ୍ୟାସ ନିଅନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଆମର ପୁନର୍ଜନ୍ମ ହୋଇଛି ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ଆମେ ପୁନର୍ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରୁ, ସେତେବେଳେ ହିଁ ଯେତେବେଳେ ଆମେ ମରୁ, ଆମର ପୁନର୍ଜନ୍ମ ହେବ । ସନ୍ନ୍ୟାସ ପରଂପରାରେ, ନୂତନ ଜନ୍ମ ନେବା ପୂର୍ବରୁ, ଆମେ ନିଜେ ଆମର ପୂର୍ବ ଜନ୍ମର ପିଣ୍ଡ ଦାନ କରୁ, ତା\’ପରେ ଆମେ ସନ୍ୟାସୀ ହୋଇଥାଉ ଏବଂ ତା\’ପରେ ଆମେ ନାଗା ହୋଇଯାଉ ।
ପିଣ୍ଡ ଦାନରେ ଗୟାର ଗୁରୁତ୍ୱ କ’ଣ?
ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ, ଗୟାର ପିଣ୍ଡ ଦାନର ଏକ ଭିନ୍ନ ବିଶ୍ୱାସ ଅଛି । ଏ ବିଷୟରେ ସାଧୁ ମହାରାଜ କୁହନ୍ତି ଯେ ଗୟାରେ ପିଣ୍ଡଦାନ କରାଯାଏ କାରଣ ସେଠାରେ ଫାଲଗୁ ନଦୀ ଅଛି, ଏହାର ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱ ଅଛି । ତଥାପି, ମାତା ଗଙ୍ଗା ଏବଂ ଫାଲଗୁ ନଦୀର ସମାନ ଗୁରୁତ୍ୱ ଅଛି । ଫାଲଗୁ ବିଷୟରେ ଶାସ୍ତ୍ରରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଏଠାରେ କାମଧେନୁଙ୍କୁ ଧରିଲେ ମୋକ୍ଷ ମିଳିଥାଏ, ଯେତେବେଳେ ସେମାନେ କୁହନ୍ତି ଯେ ଯେତେବେଳେ ଗଙ୍ଗାରେ ପିଣ୍ଡଦାନ କରାଯାଏ, କୁହାଯାଏ ଯେ ଏହା କାମଧେନୁ ରୂପ, ଗଙ୍ଗା ମଧ୍ୟ ମୋକ୍ଷ ଏବଂ ବୈକୁଣ୍ଠର ଦାତା । ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ଉପଲବ୍ଧ । ସେଥିପାଇଁ ଲୋକମାନେ ଗଙ୍ଗା ମାତାଙ୍କ କୂଳରେ ପିଣ୍ଡ ଦାନ ମଧ୍ୟ କରନ୍ତି । ସେହି ସମୟରେ, ଶାସ୍ତ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ଗୟାକୁ ଏକ ବିଶେଷ ସ୍ଥାନ ଦିଆଯାଇଛି ।
ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ପୂର୍ବପୁରୁଷଙ୍କ ପିଣ୍ଡଦାନ ଉଜ୍ଜୟିନୀରେ କରାଯାଇଥିଲା
ସାଧୁ ମହାରାଜ କୁହନ୍ତି ଯେ ସମସ୍ତଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସ ସମାନ; ଆମର ତୀର୍ଥସ୍ଥଳଗୁଡ଼ିକ ଯେଉଁଠାରେ ନିର୍ମାଣ ହୋଇଛି, ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଶର ପରିସ୍ଥିତି ଅନୁସାରେ ନିର୍ମାଣ କରାଯିବା ଉଚିତ । ପୁରୁଣା ସମୟରେ ଲୋକମାନେ ବଳଦ ଗାଡ଼ିରେ କିମ୍ବା ପାଦରେ ଯାତ୍ରା କରୁଥିଲେ, ତେଣୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅଂଚଳର ନିଜସ୍ୱ ତୀର୍ଥସ୍ଥଳ ଥିଲା । ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ଥାନର ନିଜସ୍ୱ ପବିତ୍ର ନଦୀ ଅଛି ଏବଂ ସେହି ନଦୀର ଫାଲଗୁଣ ନଦୀ ପରି ସମାନ ଗୁରୁତ୍ୱ ଅଛି । ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ପୂର୍ବପୁରୁଷଙ୍କ ପିଣ୍ଡ ଦାନ ଉଜ୍ଜୟିନୀରେ ହୋଇଥିଲା । ଉଜ୍ଜୟିନୀର ସିଦ୍ଧ ବଟ ନାମକ ଏକ ସ୍ଥାନରେ, ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ସମସ୍ତ ପୂର୍ବପୁରୁଷଙ୍କ ପିଣ୍ଡ ଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । ସେ କହିଥିଲେ ଯେ କ୍ଷିପ୍ରାକୁ ମୋକ୍ଷଦାୟିନୀ ମଧ୍ୟ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଆମର ଯେଉଁଠାରେ ତୀର୍ଥସ୍ଥାନ ଅଛି, ସେଠାରେ କିଛି ପବିତ୍ର ନଦୀ ଅଛି ।
ପିଣ୍ଡ ଦାନ ପରେ ଲୋକମାନେ କ’ଣ ୮୪ ଲକ୍ଷ ଜନ୍ମ ନିଅନ୍ତି ନାହିଁ?
ସନ୍ଥ ମହାରାଜ କୁହନ୍ତି ଯେ ପିଣ୍ଡ ଦାନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଆତ୍ମାକୁ ମୋକ୍ଷ ମିଳିଥାଏ ଏବଂ ୮୪ ଲକ୍ଷ ଜନ୍ମରେ ଏହାର ଭ୍ରମଣ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ । ଆମେ ଏପରି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପୁନର୍ଜନ୍ମ ବିଷୟରେ ଶୁଣି ନାହୁଁ ଯାହାଙ୍କ ସମସ୍ତ ରୀତିନୀତି ସଠିକ୍ ଭାବରେ ସଂପାଦିତ ହୋଇଥିଲା । ଆମର ସନାତନ ପରଂପରା ଏତେ ଶାସ୍ତ୍ରସମ୍ମତ ଏବଂ ଏତେ ବୈଜ୍ଞାନିକ । କାରଣ ଆମର ଶାସ୍ତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ଋଷି ଏବଂ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଅନୁସନ୍ଧାନ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ସେହି ମନ୍ତ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟବହାର କରି କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଏ, ସେତେବେଳେ ଆତ୍ମା ମୁକ୍ତି ପାଏ ।
ଅସ୍ୱୀକାର: ଏଠାରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ସୂଚନା କେବଳ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ସୂଚନା ଉପରେ ଆଧାରିତ । କୌଣସି ସୂଚନା କିମ୍ବା ବିଶ୍ୱାସକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପୂର୍ବରୁ, ସଂପୃକ୍ତ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ସହିତ ପରାମର୍ଶ କରନ୍ତୁ ।