World Health Day 2025: ପ୍ରତିବର୍ଷ ୭ ଏପ୍ରିଲରେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନଟି କେବଳ ଡାକ୍ତର କିମ୍ବା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କର୍ମୀଙ୍କ ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏକ ବିଶେଷ ବାର୍ତ୍ତା ଆଣିଥାଏ। ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଦିବସ ଆମକୁ ମନେ ପକାଇ ଦିଏ ଯେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ହେଉଛି ଆମର ସର୍ବୋତ୍ତମ ସମ୍ପତ୍ତି। ତେଣୁ ଆଜି ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଦିବସରେ, ଆମେ ଏକ ଚକ୍ଷୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୋଗ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ଯାହା ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ ହୋଇପଡୁଛି।
ପିଲାମାନେ ବହୁତ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ହୋଇଥାନ୍ତି ଏବଂ ତେଣୁ ସେମାନେ ବହୁତ ସହଜରେ ରୋଗର ଶିକାର ହୋଇଯାଆନ୍ତି। କିଛି ସମୟ ଧରି, ଏକ ରୋଗ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ନିଜର ଶିକାର କରୁଛି। ଏହା ଏକ ଆଖି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୋଗ, ଯାହାକୁ ମାୟୋପିଆ କୁହାଯାଏ। WHO ତାର ଏକ ରିପୋର୍ଟରେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସତର୍କ କରାଇ ଦେଇଛି ଯେ ଯଦି ସଠିକ୍ ସମୟରେ ଧ୍ୟାନ ଦିଆ ନ ଯାଏ, ତେବେ ୨୦୫୦ ସୁଦ୍ଧା ବିଶ୍ୱ ଜନସଂଖ୍ୟାର ପ୍ରାୟ ୫୨% ମାୟୋପିଆରେ ପୀଡିତ ହେବେ।
ଆପଣଙ୍କୁ କହିରଖୁଛୁ ଯେ ୨୦୦୦ ମସିହାରେ କେବଳ ୩-୪ ଜଣ ଲୋକଙ୍କୁ ମାୟୋପିଆ ହୋଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ୨୦୨୨ ସୁଦ୍ଧା ଏହି ସଂଖ୍ୟା ୨୦%କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା। ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ପିଲାମାନେ ଅନଲାଇନ୍ କ୍ଲାସରେ ଯୋଗଦେବାରୁ କୋଭିଡ-୧୯ ମହାମାରୀ ମାୟୋପିଆ ହେବାର ଆଶଙ୍କାକୁ ଆହୁରି ବୃଦ୍ଧି କରିଥିଲା।
ଦୂରଦୃଷ୍ଟି କ’ଣ?
ମାୟୋପିଆ ଅର୍ଥ ନିକଟ ଦୃଷ୍ଟିହୀନତା। ଏଥିରେ ପ୍ରତିସରଣ ତ୍ରୁଟି ଯୋଗୁଁ, ପିଲାମାନେ କୌଣସି ଦୂର ବସ୍ତୁକୁ ଠିକ୍ ଭାବରେ ଅର୍ଥାତ୍ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ଦେଖିପାରନ୍ତି ନାହିଁ, ଯେତେବେଳେ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୁଏ। ଏହି ରୋଗରେ, ପିଲାମାନେ କମ୍ ବୟସରୁ ଚଷମା ପିନ୍ଧିବା ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି। ସେଥିପାଇଁ ଡାକ୍ତରମାନେ ଆରମ୍ଭରୁ ସେମାନଙ୍କର ଯତ୍ନ ନେବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଅନ୍ତି। ମାୟୋପିଆରେ ପୀଡିତ ପିଲାମାନେ ଟିଭି, ରାସ୍ତା ସାଇନ୍ ବୋର୍ଡ ଏବଂ ସ୍କୁଲ ବ୍ଲାକବୋର୍ଡ ଠିକ୍ ଭାବରେ ଦେଖି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ।
ଏହି ରୋଗ କାହିଁକି ହୁଏ?
ଯଦିଓ ମାୟୋପିଆ ଏକ ବଂଶାନୁକ୍ରମିକ ରୋଗ, ଏଥିରେ ଏକ ପାରିବାରିକ ପ୍ୟାଟର୍ଣ୍ଣ ଦେଖାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଗବେଷଣାରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ପରିବେଶ ଏବଂ ଦ୍ରୁତ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ଜୀବନଶୈଳୀ ସହିତ, ସ୍କ୍ରିନ୍ ସମୟକୁ ମଧ୍ୟ ଏହି ରୋଗ ବୃଦ୍ଧିର କାରଣ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି। ଆଜିକାଲି ଦେଖାଯାଇଛି ଯେ ପିଲାମାନେ ଅଧିକାଂଶ ସମୟ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଗ୍ୟାଜେଟ୍ ଉପରେ ବିତାଉଛନ୍ତି। ମୋବାଇଲର ସ୍କ୍ରିନ୍ ସମୟ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ଯାହା ଯୋଗୁଁ ଏହି ରୋଗ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଏହାର ଶିକାର କରୁଛି।
ପ୍ରକୃତରେ, ସ୍କ୍ରିନରୁ ନିର୍ଗତ ନୀଳ ଆଲୋକ ନିଦ ଶୈଳୀକୁ ବ୍ୟାହତ କରେ, ଯାହା ମାୟୋପିଆ ହେବାର ଆଶଙ୍କାକୁ ଆହୁରି ବୃଦ୍ଧି କରେ। ଗବେଷଣାରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ବାହାର ଆଲୋକର ସଂସ୍ପର୍ଶରେ, ବିଶେଷକରି ପିଲାଦିନେ, ମାୟୋପିଆ ବିକାଶକୁ ରୋକିଥାଏ। ଅଲ୍ଟ୍ରାଭାୟୋଲେଟ୍ (UV) ଆଲୋକ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିବା ଦ୍ୱାରା ଡୋପାମିନ୍ ରେଟିନା ଭିତରକୁ ଲିକ୍ ହୁଏ, ଯାହା ଆଖି ବୁଲକୁ ଅତ୍ୟଧିକ ବିସ୍ତାର ହେବାକୁ ଦିଏ ନାହିଁ।
ପିଲାମାନଙ୍କଠାରେ ମାୟୋପିଆର ଲକ୍ଷଣ
୧. ଦୂର ବସ୍ତୁକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦେଖି ନପାରିବା
୨. ଦୂରରେ କିଛି ଦେଖିବା ପାଇଁ ଆଖିକୁ ଚାପ ପକାଇବା
୩. ଆଖିରେ ଚାପ ଏବଂ ଥକ୍କାପଣ ଅନୁଭବ।
୪. ଧ୍ୟାନ କିମ୍ବା ଧ୍ୟାନ ହ୍ରାସ
୫. ଲଗାତାର ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା
ପିଲାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମାୟୋପିଆ କାହିଁକି ବ୍ୟାପିଯାଉଛି?
୫ ରୁ ୧୦ ବର୍ଷ ବୟସର ପିଲାମାନଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିଶକ୍ତି ଦୁର୍ବଳ ହେବା ଭଲ ଲକ୍ଷଣ ନୁହେଁ। ଆଜିକାଲି ପିଲାମାନଙ୍କର ସ୍କ୍ରିନ୍ ସମୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ଏବଂ ବାହାର ଶାରୀରିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ପିତାମାତାମାନେ ସେମାନଙ୍କ ପିଲାମାନଙ୍କୁ କାର୍ଟୁନ ଦେଖିବା ପାଇଁ ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନ୍ ଦେଇ ଛାଡି ଦିଅନ୍ତି। ଏହା ଯୋଗୁଁ, ବିକାଶଶୀଳ ଅବସ୍ଥାରେ ପିଲାମାନଙ୍କ ଆଖି ଉପରେ ନକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ଦେଖାଦେବା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ। ଯାହା ଯୋଗୁଁ ଦୃଷ୍ଟିଶକ୍ତି ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଦୁର୍ବଳ ହେଉଛି।
ମାୟୋପିଆର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ କାରଣ
୧. ଜାତୀୟ ଚକ୍ଷୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ଅନୁଯାୟୀ, ମାୟୋପିଆ ପ୍ରାୟତଃ ୬ ରୁ ୧୪ ବର୍ଷ ବୟସ ମଧ୍ୟରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ଏବଂ ୨୦ ବର୍ଷ ବୟସ ସୁଦ୍ଧା ଏହାର ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ଆହୁରି ଖରାପ ହୋଇପାରେ। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଆଖିକୁ ସ୍କ୍ରିନରେ ଲଗା ରଖିବା।
୨. ମଧୁମେହ ଭଳି ଅନେକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅବସ୍ଥା ଯୋଗୁଁ ବୟସ୍କମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ମାୟୋପିଆ ହୋଇପାରେ।
୩. ଦୃଶ୍ୟ ଚାପ, ସ୍ମାର୍ଟଫୋନ୍ କିମ୍ବା ଲାପଟପ୍ ସ୍କ୍ରିନରେ ଲଗାତାର ସମୟ ରହିବା ଦ୍ୱାରା ମାୟୋପିଆ ହୋଇପାରେ।
୪. ପାରିବାରିକ ଇତିହାସ ଅର୍ଥାତ୍ ଜେନେଟିକ୍ ଅବସ୍ଥା ଯୋଗୁଁ ମଧ୍ୟ ମାୟୋପିଆ ହୋଇପାରେ।
୫. ଅଧିକାଂଶ ସମୟ ଘରେ ରହିବା ଆପଣଙ୍କୁ ମାୟୋପିଆ ରୋଗୀ କରିପାରେ।
ପିଲାମାନଙ୍କ ଆଖିକୁ ମାୟୋପିଆରୁ କିପରି ରକ୍ଷା କରିବେ
୧. ବାହାର କାର୍ୟ୍ୟକଳାପ ବୃଦ୍ଧି କରନ୍ତୁ।
୨. ପିଲାମାନଙ୍କୁ ସବୁଜ ସ୍ଥାନକୁ ନେଇଯାଆନ୍ତୁ।
୩. ସ୍କ୍ରିନ୍ ସମୟ କମ କରନ୍ତୁ।
୪. ପଢ଼ା ମଝିରେ ବିରତି ନେବାକୁ କୁହନ୍ତୁ।
୫. ସ୍କ୍ରିନ୍ କିମ୍ବା ପୁସ୍ତକକୁ ବହୁତ ଭଲ ଭାବରେ ଦେଖନ୍ତୁ ନାହିଁ।
୬. ସ୍କ୍ରିନ୍ ସାମ୍ନାରେ ଆଣ୍ଟିଗ୍ଲେର୍ କିମ୍ବା ନୀଳ କାର୍ଟ ଚଷମା ପିନ୍ଧନ୍ତୁ।
୭. ଭିଟାମିନ୍ ଏ ଏବଂ ସି ଯୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ ଖାଆନ୍ତୁ।
ଅସ୍ୱୀକାର: ଖବରରେ ଦିଆଯାଇଥିବା କିଛି ସୂଚନା ଗଣମାଧ୍ୟମ ରିପୋର୍ଟ ଉପରେ ଆଧାରିତ। କୌଣସି ପରାମର୍ଶ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପୂର୍ବରୁ, ଆପଣଙ୍କୁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ସହିତ ପରାମର୍ଶ କରିବାକୁ ପଡିବ।