Evening Court: ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଜିଲ୍ଲା କୋର୍ଟଗୁଡ଼ିକରେ ପଡ଼ି ରହିଥିବା ମାମଲାଗୁଡ଼ିକର ଭାରୀ ବୋଝକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ, କେନ୍ଦ୍ର ଆଇନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦେଶର ୭୮୫ଟି ସାନ୍ଧ୍ୟ ଅଦାଲତର କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛି। ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ଅଦାଲତଗୁଡ଼ିକ ପୂର୍ବରୁ ଥିବା କୋର୍ଟ କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସରେ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ। ଏହା ଅଧୀନରେ ଛୋଟ ଅପରାଧ, ଛୋଟ ସମ୍ପତ୍ତି ବିବାଦ ମାମଲା ଏବଂ ଚେକ୍ ବିବାଦ ମାମଲା ସମେତ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ବିଚାର ମାମଲା ହେବ। ଯେଉଁଥିରେ ସର୍ବାଧିକ ତିନି ବର୍ଷ ଦଣ୍ଡ ରହିଛି।
ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଆଇନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏକ ଧାରଣା ନୋଟ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛି। ଯାହାକୁ ଗତ ମାସରେ ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟକୁ ପଠାଯାଇଥିଲା। ନୋଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଏପରି ସାନ୍ଧ୍ୟ ଅଦାଲତରେ ଗତ ତିନି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଅବସର ନେଇଥିବା ଜିଲ୍ଲା ବିଚାରପତିମାନଙ୍କୁ ଚୁକ୍ତିଭିତ୍ତିକ ଭିତ୍ତିରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେବାର ପ୍ରସ୍ତାବ ରହିଛି। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ସେମାନେ ପ୍ରାପ୍ୟ ଭତ୍ତା ସହିତ ପାରିଶ୍ରମିକ ଭାବରେ ସେମାନଙ୍କର ଶେଷ ଦରମାର ୫୦% ପାଇବେ।
ନୋଟରେ ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଏପରି ସାନ୍ଧ୍ୟ ଅଦାଲତଗୁଡ଼ିକ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ଦିବସରେ ସନ୍ଧ୍ୟା ୫ଟାରୁ ରାତି ୯ଟା ମଧ୍ୟରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ। ଏହି ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ନିୟମିତ କୋର୍ଟଗୁଡ଼ିକ ସେମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟ ସୁରୁଖୁରୁରେ କରିବେ। ପରେ ସମାନ କୋର୍ଟର ସୁବିଧାଗୁଡ଼ିକୁ ସାନ୍ଧ୍ୟ କୋର୍ଟ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବ। ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ଜିଲ୍ଲା ଜଜ୍ ଏବଂ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ କୋର୍ଟ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ତିନି ବର୍ଷ ପାଇଁ ଚୁକ୍ତିଭିତ୍ତିକ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଆଯିବ ଏବଂ ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଶେଷ ଦରମାର ୫୦% ଏବଂ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ମହଙ୍ଗା ଭତ୍ତା ପାଇବେ। ଯଦି ଅନ୍ୟ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଆଯାଏ ତେବେ ସମାନ ନିୟମ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ହେବ।
ପ୍ରସ୍ତାବରେ ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ କୋର୍ଟଗୁଡ଼ିକ ତିନି ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ପଡ଼ି ରହିଥିବା ଛୋଟ ଛୋଟ ଅପରାଧିକ ମାମଲାଗୁଡ଼ିକର ଶୁଣାଣି କରିପାରିବେ। ଯେଉଁଥିରେ ତିନି ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାରାଦଣ୍ଡ ହୋଇପାରେ। ଏହା ପରେ ୬ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜେଲଦଣ୍ଡ ଥିବା ମାମଲାଗୁଡ଼ିକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯିବ। ଓଡ଼ିଶା ଆଇନ ବିଭାଗର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀ ନାମ ଗୋପନ ରଖିବା ସର୍ତ୍ତରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପ୍ରସ୍ତାବରେ CrPC-1973 ର ଧାରା ୨୬୦, ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସଂହିତା-୨୦୨୪ ର ଧାରା ୨୮୩ ଏବଂ ନେଗୋସିଆବଲ୍ ଇନଷ୍ଟ୍ରୁମେଣ୍ଟ୍ସ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ଚେକ୍ ଡିଅନସ ମାମଲା, ସାର୍ବଜନୀନ ଉପଦ୍ରବ ମାମଲା ଏବଂ ଛୋଟ ସମ୍ପତ୍ତି ବିବାଦର ଶୁଣାଣି ଏହି କୋର୍ଟଗୁଡ଼ିକରେ କରାଯିବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି। ଏହା ଅଧୀନରେ ଯେଉଁ ମାମଲାଗୁଡ଼ିକର ଦୀର୍ଘ ଶୁଣାଣି ଆବଶ୍ୟକ ନାହିଁ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରାଯିବ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଯଥାଶୀଘ୍ର ବୋଝରୁ ମୁକ୍ତି କରାଯାଇପାରିବ।”
ଅଧିକାରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଛୋଟ ଛୋଟ ଅପରାଧିକ ବିବାଦ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇ ସରକାର ସନ୍ଧ୍ୟାକାଳୀନ କୋର୍ଟରେ ପଡ଼ି ରହିଥିବା ମାମଲାଗୁଡ଼ିକୁ ଯଥେଷ୍ଟ ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ଏବଂ ମକଦ୍ଦମାକାରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହତାଶା ଦୂର କରିବାକୁ ଏବଂ ନ୍ୟାୟପାଳିକା ଉପରେ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସ ଫେରାଇ ଆଣିବାକୁ ଆଶା କରୁଛନ୍ତି।
ଦେଶରେ କେତେ ମାମଲା ବିଚାରାଧୀନ ଅଛି?
କହିରଖୁଛୁ ଯେ ଦେଶର କୋର୍ଟଗୁଡ଼ିକରେ ଅନେକ ମାମଲା ପଡ଼ି ରହିଛି। ନ୍ୟାସନାଲ ଜୁଡିସିଆଲ୍ ଡାଟା ଗ୍ରୀଡ୍ ପୋର୍ଟାଲରେ ଉପଲବ୍ଧ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଫେବୃଆରୀ ୨୧ ସୁଦ୍ଧା ମୋଟ ୪.୬୦ କୋଟି ମାମଲା ବିଚାରାଧୀନ ରହିଥିଲା। ଯେଉଁଥିରୁ ୧.୦୯ କୋଟି ସିଭିଲ ମାମଲା ଏବଂ ୩.୫ କୋଟି ଫୌଜଦାରୀ ମାମଲା ଥିଲା। ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ୪୪.୫୫% ମାମଲା ତିନି ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ବିଚାରାଧୀନ ଅଛି। କେବଳ ଓଡ଼ିଶାରେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲା କୋର୍ଟଗୁଡ଼ିକରେ ୧୪,୨୨୫ଟି ଫୌଜଦାରୀ ମାମଲା ବିଚାରାଧୀନ ରହିଥିଲା। ଏହି ବିଚାରାଧୀନ ମାମଲାଗୁଡ଼ିକର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ହେଉଛି ନ୍ୟାୟିକ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଅଭାବ।
